فارسی
English
دوپامین (DOPAMINE)
طبقه بندی مارتیندل : داروهای قلبی عروقی
طبقه بندی درمانی : داروهای اتونومیک > داروهای مقلد سمپاتیک(آدرنرژیک ها) > داروهای آگونیست بتا آدرنرژیک > آگونیست های انتخابی بتا۱ آدرنرژیک
موارد مصرف دوپامین
دوپامین برای درمان شوک کاردیوژنیک ناشی از سکته یا جراحی قلب استفاده می شود. در شوک سپتیک، مقادیر اندک دوپامین ممکن است همراه با نوراپی نفرین برای حفظ جریان خون کلیوی تجویز گردد.
مکانیسم اثر دوپامین
این دارو با تحریک گیرنده های بتا- یک آدرنرژیک در عضله قلب، اثر اینوتروپیک مثبت خود را اعمال می کند. دوپامین با تحریک گیرنده های پس سیناپسی دوپامین-1 در عروق عضلات صاف و کلیه باعث گشادی عروق و افزایش دفع سدیم می شود. به علاوه، با تحریک هر دو گیرنده آلفا یک و دو باعث انقباض عروق می شود.
فارماکوکینتیک دوپامین
دوپامین بعد از تجویز وریدی به سرعت در بدن توزیع شده و در کبد، کلیه ها و پلاسما توسط منوآمین اکسیداز و کاتکول متیل ترانسفراز به متابولیت های غیر فعال تبدیل می شود. نیمه عمر پلاسمایی و حذف دارو به ترتیب 2و 9 دقیقه می باشد.
تفاوت های فردی در کلیرانس دوپامین وجود دارد که تا حدی ناشی از غیر طبیعی بودن عملکرد اعضایی مثل کبد یا کلیه ( که باعث کاهش کلیرانس دوپامین می گردد) می باشد. 80% از دارو طی 24 ساعت اول به شکل متابولیت ها از طریق کلیه ها دفع می گردد.
منع مصرف دوپامین
در موارد تاکی آریتمی و فئوکروموسیتوم نباید شود.
عوارض جانبی دوپامین
بروز عوارضی مثل تهوع، استفراغ، تنگی عروق محیطی، کاهش فشار خون، افزایش فشار خون، افزایش ضربان قلب، درد آنژینی و آریتمی و ندرتاً پلی یوریا با این دارو گزارش شده اند.
تداخلات دارویی دوپامین
تجویز همزمان این دارو با داروهای ضد افسردگی مهار کننده آنزیم مونوآمین اکسید از ممکن است موجب افزایش شدید فشار خون گردد.
هشدار ها دوپامین
1- قبل از تجویز دوپامین به بیمارانی که دچار شوک شده اند و یا در انفارکتوس میوکارد، باید کمی حجم خون تصیح گردد.
2- برای بیمارانی که داروی مهار کننده آنزیم مونوآمین اکسیداز دریافت می کنند، نباید دوپامین تجویز کرد. در صورت ضرورتباید با کمترین میزان ممکن دارو را تجویز نمود.
3- در شوک ناشی از سکته قلبی باید از مقادیر کم ( کمتر از 5 میکروگرم در دقیقه ) دوپامین استفاده نمود، چون مقادیر بیشتر با انقباض عروق باعثبدتر شدن نارسایی قلب می شود.
4- در موقع انفوزیون وریدی دوپامین، در صورت نشت مقادیر زیاد دوپامین به بافت های اطراف، نکروز ایجاد می گردد.
توصیه های دارویی دوپامین
1- نشت دوپامین به بافت های اطراف رگ، با تزریق موضعی فنتولامین تا حداکثر 12 ساعت پس از نشت به طور موفقیت آمیزی قابل درمان است.
2- در صورت بروز عوارض جانبی دوپامین، به دلیل کوتاه بودن نیمه عمر این دارو، با کم کردن سرعت انفوزیون یا قطع آن این عوارض سریعاً بر طرف می شوند.
3- دارو قبل از تزریق باید رقیق گردد.
